Lối đi chung có được cấp sổ đỏ không? Giải đáp chi tiết nhất

văn phòng luật sư quận 5

 

Lối đi chung có được cấp sổ đỏ không? Hiện nay xảy ra nhiều bất cập liên quan đến việc sử dụng lối đi chung giữa người dân với nhau, gây ra các cuộc tranh cãi và bức xúc trong dư luận. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ mang đến một cái nhìn tổng quan về vấn đề này. Nếu có bất kỳ thắc mắc hay câu hỏi nào muốn đặt ra cho Tổng Đài Tư Vấn, quý bạn đọc có thể liên hệ với chúng tôi qua số điện thoại 0977.523.155 để được giải đáp!

>>> Liên hệ luật sư tư vấn miễn phí lối đi chung có được cấp sổ đỏ không? Gọi ngay: 0977.523.155

Lối đi chung có được cấp Sổ đỏ không?

Lối đi chung (hay còn gọi là ngõ đi chung) là cách nói của người dân về phần diện tích được sử dụng để lưu thông hoặc đi lại ra các tuyền đường lớn và đường công cộng của Nhà nước.

Căn cứ theo quy định của pháp luật tại Điều 254 Bộ luật Dân sự năm 2015, chủ thể sở hữu bất động sản bị vây bọc bởi bất động sản của chủ thể khác có quyền yêu cầu chủ thể sở hữu bất động sản bọc quanh dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ nếu không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng.

loi-di-chung-co-duoc-cap-so-do-khong

Như vậy, nếu cá nhân, hộ gia đình không có lối đi ra đường cơ sở, đường công cộng có thể yêu cầu chủ thể của bất động sản vây bọc mở một lối đi cho mình trên phần đất của chủ thể đó; việc cấp Sổ đỏ cho lối đi chung đó phụ thuộc vào nguồn gốc sử dụng đất và sự thỏa thuận giữa những chủ thể.

>>> Xem thêm: Lối đi chung thể hiện trên sổ đỏ như thế nào? Giải đáp từ A – Z

Nguyên tắc thỏa thuận sử dụng lối đi chung?

Căn cứ quy định pháp luật tại Điều 248 của Bộ luật dân sự năm 2015, cần có sự thỏa thuận giữa các bên nếu có các bất động sản liền kề; nếu không thỏa thuận, thống nhất được với nhau thì cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

  • Đảm bảo nhu cầu hợp lý trong quá trình khai thác bất động sản hưởng quyền. 
  • Đảm bảo mục đích sử dụng phù hợp của 02 loại hình bất động sản: hưởng quyền và chịu hưởng quyền.
  • Không được lạm dụng quyền với bất động sản chịu hưởng quyền
  • Không được thực hiện hành vi ngăn cấm, cản trả hoặc những hành vi dẫn đến khó khăn cho bất động sản được hưởng quyền.

Như vậy, khi sử dụng lối đi chung cần ưu tiên sự thỏa thuận giữa các bên, nếu thỏa thuận không thành cần tuân theo các quy tắc đã được quy định theo pháp luật dân sự.

>>> Nguyên tắc thỏa thuận sử dụng lối đi chung? Gọi ngay: 0977.523.155

Lối đi chung thể hiện trong Sổ đỏ như thế nào?

Như đã phân tích ở trên, lối đi chung là phần đất được cắt ra để các cá nhân, hộ gia đình, các chủ thể sử dụng đất làm lối đi đến các đường công cộng. Vì vậy, các lối đi chung có thể được hình thành từ lối mòn; hoặc một phần đất được cắt ra bởi các chủ sử dụng đất; đất được dành ra và thỏa thuận chuyển nhượng của chủ sử dụng đất phía ngoài với phía trong để làm lối đi.

Theo quy định tại Điều 12 Thông tư 23/2014/TT-BTNMT, tùy thuộc vào sự thỏa thuận giữa các chủ thể và nguồn gốc sử dụng đất, mà lối đi chung được thể hiện trên Sổ đỏ, Sổ hồng như sau:

Sơ đồ thửa đất: hình thể thửa đất, chiều dài các cạnh thửa; số hiệu thửa; tên công trình giáp ranh, chỉ dẫn hướng.

Chỉ giới, mốc giới quy hoạch sử dụng đất hoặc hành lang bảo vệ an toàn công trình trên thửa đất cấp Giấy chứng nhận (bằng đường nét đứt xen nét chấm kèm theo ghi chú loại chỉ giới, mốc giới)

  • Ranh giới giữa các phần đất bằng đường nét đứt xen nét chấm, kèm ghi chú thích theo mục đích của đường ranh giới đối với thửa đất hợp nhất từ nhiều thửa khác có nguồn gốc, thời hạn sử dụng khác nhau hoặc có phần đất sử dụng riêng của một người và phần đất sử dụng chung của nhiều người.
  • Phạm vi ranh giới phần đất sử dụng chung đối với đất có nhà chung cư mà diện tích đất sử dụng chung của các chủ căn hộ là một phần diện tích của thửa đất.

Sơ đồ nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất:

  • Sơ đồ nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất thể hiện bằng đường nét đứt liên tục trên sơ đồ thửa đất tại vị trí thực địa tương ứng; thể hiện theo ranh giới thửa đất nếu đường ranh giới nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất trùng với ranh giới thửa đất.
  • Sơ đồ nhà ở (trừ căn hộ chung cư), công trình xây dựng thể hiện phạm vi ranh giới xây dựng của nhà ở, công trình xây dựng (phạm vi chiếm đất tại vị trí tiếp xúc với mặt đất theo mép ngoài tường bao).

Như vậy, lối đi chung được thể hiện trên Giấy chứng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất bằng đường nét đứt xen nét chấm và kèm theo ghi chú thích theo mục đích của đường ranh giới.

>>> Lối đi chung thể hiện trong Sổ đỏ như thế nào? Gọi ngay: 0977.523.155

Cấp Sổ đỏ cho lối đi chung thế nào?

Cấp Sổ đỏ cho lối đi chung phụ thuộc vào tình trạng đất mà sẽ có các thur tục khác nhau, gồm các trường hợp sau:

Đối với lối đi chung do tách thửa đất.

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ

  • Bản đo vẽ tách thửa.
  • Văn bản chấp thuận tách thửa.
  • Giấy tờ pháp lý của các bên.
  • Sổ hộ khẩu hoặc văn bản có giá trị tương đương.
  • Hợp đồng mua bán, tặng cho… (nếu có).
  • Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất (bản gốc)
  • Đơn đăng ký biến động đất đai (mẫu 09/ĐK).

Bước 2: Nộp, xử lý hồ sơ

Nộp hồ sơ tại Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc Văn phòng đăng ký đất đai hoặc Trung tâm hành chính công nơi có đất. Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền giải quyết sẽ tiến hành: đo đạc địa chính để tách thửa; cập nhật thông tin vào cơ sở dữ liệu đất đai, hồ sơ địa chính; xác nhận biến động; trình cơ quan có thẩm quyền cấp sổ đỏ mới cho thửa đất mới được tách ra; gửi số liệu địa chính sang cơ quan thuế; các công việc khác theo quy định Điều 75 Nghị định 43/2014/NĐ-CP.

loi-di-chung-co-duoc-cap-so-do-khong

>>> Xem thêm: Nhà nước cho thuê đất trong trường hợp nào? Tư vấn chi tiết nhất

Bước 3: Nhận kết quả

Chủ thể sử dụng đất có yêu cầu và được phép ghi nhận, cấp Sổ đỏ, Sổ hồng cho diện tích đất thuộc đường đi chung và phải hoàn thành nghĩa vụ tài chính trước khi nhận sổ đỏ.

Đối với lối đi chung thuộc diện tích đất được quyền sử dụng hạn chế:

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ    

  • Văn bản thỏa thuận về việc sử dụng hạn chế đối với thửa đất liền kề
  • Bản án/quyết định của Tòa án (nếu có).
  • Giấy tờ pháp lý của các bên.
  • Sổ hộ khẩu hoặc văn bản có giá trị tương đương.
  • Hợp đồng mua bán, tặng cho… (nếu có).
  • Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất (bản gốc)
  • Đơn đăng ký biến động đất đai (mẫu 09/ĐK).

Bước 2: Nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký đất đai, sau đó Cơ quan này thực hiện kiểm tra hồ sơ, cập nhật thông tin vào cơ sở dữ liệu đất đai, hồ sơ địa chính, xác nhận biến động theo quy định tại Điều 73 Nghị định 43/2014/NĐ-CP.

Bước 3: Nhận kết quả

Chủ thể sử dụng đất có yêu cầu và được phép ghi nhận, cấp Sổ đỏ, Sổ hồng cho diện tích đất thuộc đường đi chung và phải hoàn thành nghĩa vụ tài chính trước khi nhận sổ đỏ.

Như vậy, thủ tục ghi nhận lối đi chung vào Sổ đỏ, Sổ hồng có ba bước cơ bản: chuẩn bị hồ sơ, nộp hồ sơ và nhận kết quả; tuy nhiên ở mỗi trường hợp khác nhau sẽ có yêu cầu khác nhau để phù hợp với quy định pháp luật.

>>> Chuyên viên tư vấn miễn phí Cấp Sổ đỏ cho lối đi chung thế nào? Gọi ngay: 0977.523.155

Các trường hợp khi xác định lối đi chung

Khi xác định lối đi chung, thường xảy ra các trường hợp như sau:

  • Lối (ngõ) đi chung được hình thành khi người sử dụng đất làm thủ tục tách nhiều thửa, thường luôn được ghi rõ diện tích trên sổ.
  • Lối (ngõ) đi chung không thể hiện rõ ràng trên sổ thuộc về thửa đất nào. Chỉ ghi chung chung là đường đi nên không thể đưa lối đi chung vào diện tích sử dụng riêng  cho chủ thể nào.
  • Lối (ngõ) đi chung trên sổ đỏ thể hiện diện tích trên sơ đồ do các hộ gia đình liền kề nhau đi chung lối đi nên không thể có yêu cầu đưa lối đi chung này vào sổ đỏ.
  • Lối (ngõ) đi chung thường được chứng minh bằng nguồn gốc hồ sơ giấy tờ của một, hoặc một vài hộ, nhưng Sổ đỏ của các hộ chỉ ghi đường đi và vẫn có thể điều chỉnh đưa lối đi chung ghi nhận vào Sổ đỏ.

Như vậy, để lối đi chung được ghi nhận trên Sổ đỏ, chủ thể phải có đầy đủ các giấy tờ pháp lý chứng minh quyền sở hữu đối với diện tích lối đi đó hoặc chứng minh đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất giống như một số giấy tờ chuyển nhượng, tặng cho hoặc thừa kế, hoặc xin xây ngõ trên mảnh đất đó.

>>> Các trường hợp khi xác định lối đi chung? Gọi ngay: 0977.523.155

Nguồn gốc của lối đi chung

Các lối đi chung có thể được hình thành từ lối mòn; hoặc một phần đất được cắt ra bởi các chủ sử dụng đất; đất được dành ra và thỏa thuận chuyển nhượng của chủ sử dụng đất phía ngoài với phía trong để làm lối đi. Trên thực tế, đã có nhiều trường hợp lối đi chung có nguồn gốc xuất phát từ đất sử dụng có tính hợp pháp của một cá nhân, gia đình hoặc cộng đồng dân cư.

Tuy nhiên, các hộ gia đình đã sử dụng với mục đích lối đi chung hay dành cho cộng đồng dựa vào quá trình quản lý đất đai, đo kích thước bản vẽ, cập nhật thông tin về địa chính và cơ quan chức năng đã ghi nhận theo đúng thực trạng hiện nay. 

Như vậy, các lối đi riêng được hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng dân cư sử dụng thành lối đi chung.

>>> Lối đi chung có nguồn gốc từ đâu? Gọi ngay: 0977.523.155

Tình huống đòi lại lối đi chung đã được cấp sổ đỏ

 

Chị Chi (Vĩnh Long) có câu hỏi như sau:

“Chào Luật sư, hồi trước tôi và hàng xóm là chị B có một ngõ chung để đi ra đường lớn, mọi chuyện rất bình thường cho đến năm 2020 gia đình tôi dọn đi ở một nơi khác. Đến năm 2022, chị B đòi lại đất nhưng năm 2021 tôi đã làm Sổ đỏ và ngõ đi chung đó đã được ghi nhận trên Sổ đỏ của tôi.

Vậy việc chị B đòi lại phần lối đi đó là đúng hay sai, có phù hợp với pháp luật không? Tôi cảm ơn”

Phần trả lời của Tổng Đài Tư Vấn:

Cảm ơn câu hỏi mà chị Chi đã dành cho chúng tôi, chúng tôi rất vui khi được giúp đỡ và hỗ trợ pháp lý cho chị, dưới đây là một số giải đáp, nếu chị có thắc mắc hay khó khăn gì có thể gọi về tổng đài 0977.523.155 để được hỗ trợ !

Theo quy định tại Điều 254 Bộ luật Dân sự 2015 quy định quyền về lối đi qua như sau:

  • Chủ thể sở hữu bất động sản bị vây bọc bởi bất động sản của chủ thể khác có quyền yêu cầu chủ thể sở hữu bất động sản bọc quanh dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ nếu không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng.
  • Chủ thể sở hữu bất động sản hưởng quyền về lối đi qua phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền, trừ khi trường hợp có thỏa thuận khác.

Thứ nhất, chị Chi đã được ghi nhận lối đi chung đó trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nên việc chị A có thể chứng minh lối đi đó là tài sản riêng của mình là điều rất khó nên không có cơ sở đòi lại đất.

Thứ hai, nếu chị A chứng minh được đó là tài sản riêng của họ thì chị A bắt buộc phải dành lối đi chung đó cho gia đình chị Chi nếu gia đình chị không có lối đi nào khác theo đúng quy định pháp luật dân sự.

Như vậy, có thể thấy trong thực tiễn hiện nay các lối (ngõ) đi chung được sử dụng một cách bất hợp lý, xảy ra nhiều tình trạng người dân lấn chiếm lối đi chung để mở các hàng quán để phục vụ nhu cầu của cộng đồng dân cư; xây dựng các công trình… cần phải thực hiện đúng theo quy định của pháp luật để bảo vệ quyền và lợi ích của các bên.

loi-di-chung-co-duoc-cap-so-do-khong

>>> Liên hệ luật sư tư vấn miễn phí lối đi chung có được cấp sổ đỏ không? Gọi ngay: 0977.523.155

Trên đây là những thông tin mà Tổng Đài Tư Vấn cung cấp về vấn đề lối đi chung có được cấp Sổ đỏ không, từ khái niệm đến các yếu tố để lối đi chung được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất. Nếu gặp phải khó khăn cần giải đáp về việc lối đi chung có được cấp Sổ đỏ hay không, bạn đọc có thể gọi ngay đến số hotline 0977.523.155 để được hỗ trợ kịp thời và nhanh chóng nhất !

  0977.523.155