Quy Định Về Chia Cổ Tức: Doanh Nghiệp Cần Biết

Chia cổ tức là việc phân phối lợi nhuận sau thuế của công ty cổ phần cho cổ đông, thông qua quyết định của Đại hội đồng cổ đông. Theo Bộ Tài chính (2024), hơn 80% công ty cổ phần tại Việt Nam chi trả cổ tức với tỷ lệ trung bình 10–20% vốn góp. 

Bài viết này cung cấp thông tin về quy định chia cổ tức, họp chia cổ tức, cách chia cổ tức, và mối liên hệ với quyết định tăng lương, đề nghị thanh toán, tài sản công ty, mua bán nông sản, mua bán công nghệ, và báo cáo tình hình thực hiện dự án đầu tư, dựa trên Luật Doanh nghiệp 2020, Nghị định 155/2020/NĐ-CP, và Luật Đầu tư 2020.

>>> Đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi và trải nghiệm dịch vụ pháp lý uy tín, nơi mọi vấn đề của bạn sẽ được giải quyết hiệu quả và nhanh chóng!

Đặt lịch tư vấn

Chia Cổ Tức Là Gì?

Khái Niệm

Chia cổ tức là việc công ty cổ phần phân phối lợi nhuận sau thuế cho cổ đông theo tỷ lệ sở hữu cổ phần, dưới hình thức tiền mặt, cổ phiếu, hoặc tài sản khác (Điều 135, Luật Doanh nghiệp 2020). Họp chia cổ tức là phiên họp Đại hội đồng cổ đông để quyết định tỷ lệ, hình thức, và thời gian chi trả cổ tức.

Hành vi vi phạm:

• Chia cổ tức vượt lợi nhuận sau thuế hoặc không đảm bảo thanh toán nợ.
• Không công khai thông tin chi trả cổ tức.
• Vi phạm có thể bị phạt 50–100 triệu đồng (Điều 33, Nghị định 12/2022/NĐ-CP) hoặc ảnh hưởng đến báo cáo tình hình thực hiện dự án đầu tư (nếu FDI).

Ví dụ: Một công ty cổ phần chia cổ tức 30% khi chưa thanh toán nợ, bị phạt 70 triệu đồng.

Đặc Điểm

• Tính chất: Quyết định chia cổ tức phải được Đại hội đồng cổ đông thông qua, tuân thủ quy chế nội bộ và Luật Doanh nghiệp 2020.
• Hậu quả pháp lý: Vi phạm quy định chia cổ tức có thể dẫn đến tranh chấp hoặc thu hồi giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (nếu FDI).
• Đối tượng áp dụng: Công ty cổ phần, doanh nghiệp FDI, hoặc tổ chức có cổ đông.

Số liệu: Theo Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (2024), cổ tức tiền mặt chiếm 60% tổng chi trả cổ tức tại Việt Nam.

>>> Đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi và trải nghiệm dịch vụ pháp lý uy tín, nơi mọi vấn đề của bạn sẽ được giải quyết hiệu quả và nhanh chóng!

Đặt lịch tư vấn

——-

Quy Định Về Chia Cổ Tức

Căn Cứ Pháp Lý

• Luật Doanh nghiệp 2020:
  • Điều 135: Quy định về chi trả cổ tức.
  • Điều 114: Quyền và nghĩa vụ của Đại hội đồng cổ đông trong họp chia cổ tức.
• Nghị định 155/2020/NĐ-CP: Hướng dẫn thi hành Luật Doanh nghiệp về quản trị công ty.
• Nghị định 12/2022/NĐ-CP: Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực doanh nghiệp.
• Luật Đầu tư 2020:
  • Điều 71: Báo cáo tình hình thực hiện dự án đầu tư liên quan đến chi trả cổ tức.
  • Điều 43: Bảo đảm thực hiện dự án đầu tư.

Điều Kiện Chia Cổ Tức

• Lợi nhuận sau thuế: Công ty chỉ được chia cổ tức từ lợi nhuận sau khi đã:
  • Hoàn thành nghĩa vụ thuế và các nghĩa vụ tài chính khác.
  • Trích lập các quỹ (dự phòng tài chính, khen thưởng, phúc lợi) theo điều lệ (Điều 135, Luật Doanh nghiệp 2020).
• Khả năng thanh toán nợ: Công ty phải đảm bảo thanh toán đủ các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản sau khi chia cổ tức.
• Hình thức chi trả:
  • Tiền mặt (chuyển khoản, ví điện tử).
  • Cổ phiếu (phát hành thêm cổ phiếu).
  • Tài sản khác (nông sản, thiết bị, công nghệ) thuộc tài sản công ty.
• Công khai thông tin: Công ty niêm yết phải công khai quyết định chia cổ tức trên cổng thông tin chứng khoán (Điều 9, Nghị định 155/2020/NĐ-CP).
• Đối với FDI: Chi trả cổ tức phải phù hợp với GCNĐKĐT và được báo cáo trong báo cáo tình hình thực hiện dự án đầu tư (Điều 71, Luật Đầu tư 2020).

Ví dụ: Một công ty FDI tại Hà Nội chia cổ tức 15% bằng tiền mặt sau khi trích lập quỹ, công khai thông tin trên cổng HOSE.

Nghĩa Vụ Và Trách Nhiệm

• Công ty:
  • Tổ chức họp chia cổ tức tại Đại hội đồng cổ đông để thông qua tỷ lệ và hình thức chi trả.
  • Lập đề nghị thanh toán để chi trả cổ tức bằng tiền mặt.
  • Báo cáo chi trả cổ tức trong báo cáo tình hình thực hiện dự án đầu tư (nếu FDI).
• Cổ đông:
  • Nhận cổ tức theo tỷ lệ sở hữu cổ phần.
  • Ký xác nhận nhận cổ tức (nếu bằng tài sản).
• Cơ quan quản lý:
  • Kiểm tra tính hợp pháp của chi trả cổ tức (Điều 135, Luật Doanh nghiệp 2020).
  • Thẩm định chi phí cổ tức trong dự án FDI (Điều 37, Luật Đầu tư 2020).

Ví dụ: Một công ty cổ phần tại Đà Nẵng tổ chức họp Đại hội đồng cổ đông, quyết định chia cổ tức 10% bằng cổ phiếu, và lập đề nghị thanh toán cho cổ đông nhận tiền mặt.

>>> Đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi và trải nghiệm dịch vụ pháp lý uy tín, nơi mọi vấn đề của bạn sẽ được giải quyết hiệu quả và nhanh chóng!

Đặt lịch tư vấn

——-

Thủ Tục Và Quy Trình Chia Cổ Tức

Hồ Sơ Chia Cổ Tức

Theo Điều 135, Luật Doanh nghiệp 2020 và Nghị định 155/2020/NĐ-CP:

• Hồ sơ cơ bản:
  • Biên bản họp Đại hội đồng cổ đông về chia cổ tức.
  • Quyết định chia cổ tức (do Hội đồng quản trị hoặc Đại hội đồng cổ đông ban hành).
  • Danh sách cổ đông nhận cổ tức (họ tên, tỷ lệ cổ phần, số tiền/tài sản nhận).
  • Báo cáo tài chính đã kiểm toán (xác nhận lợi nhuận sau thuế).
• Hồ sơ bổ sung (nếu FDI):
  • GCNĐKĐT hoặc GCNĐKDN.
  • Báo cáo tình hình thực hiện dự án đầu tư (Điều 71, Luật Đầu tư 2020).

Quy Trình Thực Hiện

1. Chuẩn bị báo cáo tài chính:
   • Kiểm toán báo cáo tài chính để xác định lợi nhuận sau thuế.
   • Trích lập các quỹ theo điều lệ công ty (Điều 135, Luật Doanh nghiệp 2020).
2. Tổ chức họp chia cổ tức:
   • Đại hội đồng cổ đông thảo luận và thông qua tỷ lệ, hình thức, và thời gian chi trả cổ tức (Điều 114, Luật Doanh nghiệp 2020).
   • Lập biên bản họp Đại hội đồng cổ đông.
3. Ban hành quyết định chia cổ tức:
   • Hội đồng quản trị hoặc Đại hội đồng cổ đông ban hành quyết định chia cổ tức.
   • Công khai thông tin trên cổng thông tin chứng khoán (nếu công ty niêm yết).
4. Thực hiện chi trả cổ tức:
   • Lập đề nghị thanh toán để chuyển khoản tiền mặt hoặc phát hành cổ phiếu.
   • Bàn giao tài sản (nếu chi trả bằng tài sản) kèm biên bản bàn giao tài sản công ty.
5. Báo cáo (nếu FDI):
   • Cập nhật chi phí cổ tức trong báo cáo tình hình thực hiện dự án đầu tư (Điều 71, Luật Đầu tư 2020).

Ví dụ: Một công ty cổ phần tại TP.HCM tổ chức họp Đại hội đồng cổ đông, quyết định chia cổ tức 12% bằng tiền mặt, lập đề nghị thanh toán, và báo cáo chi phí trong báo cáo quý FDI.

Mẫu Quyết Định Chia Cổ Tức

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

QUYẾT ĐỊNH CHIA CỔ TỨC
Số: [Số quyết định]/2025

• Kính gửi: [Toàn thể cổ đông Công ty Cổ phần ABC]
• Đơn vị ban hành: [Công ty Cổ phần ABC]
• Ngày ban hành: [Ngày/Tháng/Năm]
• Địa điểm: [TP.HCM/Đà Nẵng]

CĂN CỨ

• Luật Doanh nghiệp 2020 (Điều 135).
• Nghị định 155/2020/NĐ-CP về quản trị công ty.
• Biên bản họp Đại hội đồng cổ đông ngày [Ngày/Tháng/Năm].
• Báo cáo tài chính năm 2024 đã kiểm toán.

XÉT ĐỀ NGHỊ

• Của Hội đồng quản trị về việc chia cổ tức năm 2024.

QUYẾT ĐỊNH
Điều 1: Chia cổ tức năm 2024 như sau:

• Tỷ lệ chi trả: [12% vốn cổ phần].
• Hình thức: [Tiền mặt, chuyển khoản qua Vietcombank].
• Tổng số tiền: [10 tỷ VND].
• Thời gian chi trả: [Trong 30 ngày kể từ ngày [Ngày/Tháng/Năm]].

Điều 2: Hội đồng quản trị chịu trách nhiệm:

• Công khai thông tin chi trả cổ tức.
• Lập đề nghị thanh toán để thực hiện chi trả.
• Báo cáo chi phí trong báo cáo tình hình thực hiện dự án đầu tư (nếu FDI).

Điều 3: Quyết định có hiệu lực từ [Ngày/Tháng/Năm].

ĐẠI DIỆN HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ [Ký, đóng dấu]
[Ký tên: Nguyễn Văn C, Chức vụ: Chủ tịch HĐQT]

Ghi chú: Quyết định cần lưu trữ để phục vụ kiểm toán và báo cáo FDI.

Hậu Quả Vi Phạm

• Phạt hành chính: Chia cổ tức vượt lợi nhuận hoặc không công khai thông tin bị phạt 50–100 triệu đồng (Điều 33, Nghị định 12/2022/NĐ-CP).
• Tranh chấp cổ đông: Vi phạm quy định chia cổ tức có thể dẫn đến tranh chấp, tương tự chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật.
• Thu hồi giấy phép: Vi phạm nghiêm trọng trong dự án FDI có thể dẫn đến thu hồi giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (Điều 48, Luật Đầu tư 2020).

>>> Đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi và trải nghiệm dịch vụ pháp lý uy tín, nơi mọi vấn đề của bạn sẽ được giải quyết hiệu quả và nhanh chóng!

Đặt lịch tư vấn

——-

 

Mối Liên Hệ Với Các Thủ Tục Khác

• Quyết định tăng lương: Chi phí lương và cổ tức đều là chi phí vận hành, cần cập nhật trong đề nghị thanh toán và tài sản công ty (Điều 75, Luật Doanh nghiệp 2020).
• Đề nghị thanh toán: Chi trả cổ tức bằng tiền mặt cần lập đề nghị thanh toán để chuyển khoản (Điều 17, Luật Thương mại 2005).
• Tài sản công ty: Cổ tức bằng tài sản (nông sản, thiết bị) liên quan đến bàn giao tài sản công ty (Điều 75, Luật Doanh nghiệp 2020).
• Mua bán nông sản: Cổ tức bằng nông sản cần kèm chứng nhận VietGAP/GlobalGAP (Điều 13, Luật Trồng trọt 2018).
• Mua bán công nghệ: Cổ tức bằng công nghệ cần đăng ký hợp đồng chuyển giao (Điều 29, Luật Chuyển giao công nghệ 2017).
• Đề xuất mua sắm thiết bị: Chi phí cổ tức liên quan đến chi phí vận hành thiết bị trong đề xuất mua sắm thiết bị (Điều 12, Luật Đấu thầu 2013).
• Báo cáo tình hình thực hiện dự án đầu tư: Chi phí cổ tức phải được báo cáo trong báo cáo quý/năm của dự án FDI (Điều 71, Luật Đầu tư 2020).
• Mua bán hàng điện tử: Chi trả cổ tức qua ví điện tử (Momo, ZaloPay) tuân thủ Nghị định 87/2018/NĐ-CP.
• Mua bán bất động sản: Cổ tức bằng bất động sản cần kèm sổ hồng/sổ đỏ (Điều 13, Luật Kinh doanh bất động sản 2014).
• Bảo đảm thực hiện dự án đầu tư: Chi phí cổ tức trong dự án FDI phải phù hợp với ký quỹ (1–3% vốn đầu tư) (Điều 43, Luật Đầu tư 2020).
• Chuyển nhượng dự án đầu tư: Chi phí cổ tức cần được cập nhật trong thủ tục chuyển nhượng dự án đầu tư (Điều 47, Luật Đầu tư 2020).
• Đầu tư theo hình thức hợp đồng BCC: Chi phí cổ tức trong hợp đồng BCC cần báo cáo (Điều 28, Luật Đầu tư 2020).
• Đầu tư quốc tế: Chi trả cổ tức cho cổ đông nước ngoài cần tuân thủ quy định quốc tế (Điều 58, Luật Đầu tư 2020).

Ví dụ: Một công ty FDI tại Lâm Đồng chia cổ tức 10% bằng nông sản, tổ chức họp chia cổ tức, lập đề nghị thanh toán, bàn giao tài sản công ty, và báo cáo trong báo cáo tình hình thực hiện dự án đầu tư.

>>> Đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi và trải nghiệm dịch vụ pháp lý uy tín, nơi mọi vấn đề của bạn sẽ được giải quyết hiệu quả và nhanh chóng!

Đặt lịch tư vấn

——-

Lưu Ý Thực Tế

Đối Với Doanh Nghiệp

• Kiểm tra lợi nhuận: Đảm bảo lợi nhuận sau thuế đủ để chia cổ tức và thanh toán nợ (Điều 135, Luật Doanh nghiệp 2020).
• Công khai thông tin: Công ty niêm yết phải công bố quyết định chia cổ tức trên cổng HOSE/SSC (web:16).
• Lập đề nghị thanh toán: Sử dụng đề nghị thanh toán để chi trả cổ tức bằng tiền mặt.
• Tư vấn pháp lý: Liên hệ luật sư  để kiểm tra quyết định chia cổ tức.

Đối Với Cơ Quan Quản lý

• Kiểm tra tính hợp pháp: Đảm bảo chi trả cổ tức tuân thủ Luật Doanh nghiệp 2020 (Điều 135).
• Hỗ trợ doanh nghiệp: Công khai hướng dẫn chia cổ tức trên dichvucong.gov.vn.
• Cập nhật dữ liệu: Ghi nhận chi phí cổ tức trong Hệ thống thông tin quốc gia về đầu tư (nếu FDI).

Giải Pháp Tránh Rủi Ro

• Kiểm tra báo cáo tài chính: Xác minh lợi nhuận trước khi chia cổ tức (web:9).
• Sử dụng phần mềm kế toán: Áp dụng ERP hoặc Excel để quản lý chi trả cổ tức.
• Sử dụng dịch vụ pháp lý: Liên hệ TỔNG ĐÀI TƯ VẤN để hỗ trợ soạn quyết định chia cổ tức.
• Liên kết với báo cáo đầu tư: Cập nhật chi phí cổ tức trong báo cáo tình hình thực hiện dự án đầu tư để tránh thu hồi giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.

>>> Đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi và trải nghiệm dịch vụ pháp lý uy tín, nơi mọi vấn đề của bạn sẽ được giải quyết hiệu quả và nhanh chóng!

Đặt lịch tư vấn

——-

Kết Luận

Chia cổ tức là việc phân phối lợi nhuận cho cổ đông, thông qua họp chia cổ tức và quyết định của Đại hội đồng cổ đông, tuân thủ Luật Doanh nghiệp 2020. Quy trình bao gồm kiểm tra lợi nhuận, họp, ban hành quyết định, và lập đề nghị thanh toán để chi trả. Đối với dự án FDI, chi phí cổ tức cần báo cáo trong báo cáo tình hình thực hiện dự án đầu tư. Vi phạm có thể bị phạt 50–100 triệu đồng hoặc thu hồi giấy chứng nhận đăng ký đầu tư. Liên hệ TỔNG ĐÀI TƯ VẤN để được hỗ trợ pháp lý về chia cổ tức năm 2025.