Bạn đang tìm hiểu quy định về hoãn phiên tòa dân sự hoặc gặp vướng mắc pháp lý khi phiên tòa bị hoãn và không rõ quyền lợi của mình có bị ảnh hưởng? Việc hoãn phiên tòa có thể làm thay đổi toàn bộ tiến trình giải quyết vụ án, do đó người tham gia tố tụng cần hiểu rõ lý do, hậu quả pháp lý và cách bảo vệ quyền lợi chính đáng. Hãy đặt lịch tư vấn tại Tổng đài tư vấn để được hỗ trợ trực tiếp bởi các luật sư giàu kinh nghiệm.
Bài viết được biên soạn bởi đội ngũ luật sư chuyên môn cao, am hiểu các quy định pháp luật hiện hành, đặc biệt là Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 (Điều 233 về hoãn phiên tòa) và Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP hướng dẫn áp dụng một số quy định trong tố tụng dân sự. Nội dung sẽ giúp bạn nắm rõ căn cứ hoãn phiên tòa, quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan, cũng như giải pháp xử lý nếu việc hoãn gây ảnh hưởng đến tiến trình bảo vệ quyền lợi hợp pháp của bạn.
Hoãn phiên tòa dân sự là gì?
1.1. Khái niệm hoãn phiên tòa
Hoãn phiên tòa dân sự là quyết định của hội đồng xét xử hoặc thẩm phán chủ tọa phiên tòa về việc tạm dừng một phiên tòa đã được triệu tập, dời thời gian xét xử sang một thời điểm khác. Việc hoãn chỉ được thực hiện khi có lý do chính đáng theo quy định của pháp luật và phải được thông báo đầy đủ cho các bên đương sự.
Căn cứ pháp lý: Điều 233, Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.
1.2. Mục đích của việc hoãn phiên tòa
Hoãn phiên tòa không chỉ là thủ tục tố tụng cần thiết mà còn mang ý nghĩa bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các bên tham gia:
- Bảo đảm quyền tham gia tố tụng của các bên đương sự khi có lý do chính đáng: Ví dụ như ốm đau, vắng mặt có lý do hoặc cần có người bảo vệ quyền lợi.
- Tạo điều kiện thu thập, bổ sung thêm chứng cứ: Giúp làm rõ tình tiết của vụ án để đảm bảo xét xử khách quan, đúng pháp luật.
- Bảo vệ quyền tranh tụng hợp pháp: Khi luật sư, người đại diện hợp pháp vắng mặt, phiên tòa có thể được hoãn để đảm bảo quyền được bào chữa.
1.3. Các loại phiên tòa có thể bị hoãn
Trong tố tụng dân sự, việc hoãn có thể xảy ra ở các cấp xét xử khác nhau:
- Phiên tòa sơ thẩm dân sự: Hoãn khi đương sự, người làm chứng, người giám định hoặc người phiên dịch vắng mặt có lý do chính đáng.
- Phiên tòa phúc thẩm dân sự: Hoãn khi một trong các bên kháng cáo, kháng nghị hoặc có yêu cầu xét xử phúc thẩm không thể tham gia do lý do bất khả kháng.
Số liệu minh họa: Theo thống kê của Tòa án Nhân dân Tối cao năm 2024, 35% phiên tòa dân sự bị hoãn tại Việt Nam xuất phát từ việc đương sự vắng mặt không lý do, hoặc thiếu chứng cứ quan trọng cần bổ sung, cho thấy tầm quan trọng của công tác chuẩn bị trước khi xét xử.
>>> Đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi và trải nghiệm dịch vụ pháp lý uy tín, nơi mọi vấn đề của bạn sẽ được giải quyết hiệu quả và nhanh chóng!
Các trường hợp dẫn đến hoãn phiên tòa dân sự
2.1. Vắng mặt đương sự hoặc người liên quan
Theo Điều 233 khoản 1 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, phiên tòa dân sự có thể bị hoãn nếu một trong những người tham gia tố tụng vắng mặt, làm ảnh hưởng đến quyền lợi hoặc thủ tục tố tụng:
- Đương sự, người đại diện, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp vắng mặt không lý do chính đáng.
- Nhân chứng, người giám định, người phiên dịch không đến theo giấy triệu tập, ảnh hưởng đến việc làm rõ nội dung vụ án.
- Tòa án xét thấy cần có mặt người vắng mặt để đảm bảo tranh tụng công bằng nên quyết định hoãn để triệu tập lại.
Việc hoãn do vắng mặt phải được ghi nhận bằng biên bản và tòa án phải ban hành quyết định hoãn, nêu rõ thời gian mở lại phiên tòa.
2.2. Thiếu chứng cứ hoặc tài liệu
Trong một số vụ án phức tạp, phiên tòa có thể bị hoãn do chưa đủ căn cứ xét xử:
- Tòa án cần thêm thời gian để thu thập chứng cứ, kết luận giám định, định giá tài sản hoặc xác minh thông tin liên quan.
- Đương sự có yêu cầu bổ sung tài liệu quan trọng và được tòa án chấp nhận.
- Chứng cứ mới được phát hiện nhưng chưa kịp kiểm tra, đối chất hoặc giám định lại.
Việc hoãn nhằm đảm bảo việc xét xử công bằng, có đầy đủ căn cứ pháp lý để ra phán quyết.
2.3. Lý do khách quan khác
Ngoài các nguyên nhân tố tụng, phiên tòa có thể bị hoãn vì các lý do khách quan không thể kiểm soát:
- Thẩm phán, hội thẩm nhân dân, kiểm sát viên hoặc thư ký tòa án có lý do chính đáng không thể tham gia (ốm đau, tai nạn, công tác đột xuất…).
- Xảy ra thiên tai, dịch bệnh, mất trật tự tại nơi xét xử hoặc sự kiện bất khả kháng khác khiến không thể tổ chức phiên tòa đúng lịch.
Theo Bộ Tư pháp (2024), khoảng 40% phiên tòa dân sự bị hoãn do đương sự vắng mặt hoặc không có mặt đầy đủ các thành phần tham gia tố tụng, đặc biệt phổ biến trong các vụ án ly hôn, tranh chấp hợp đồng và tài sản chung.
>>> Hành động ngay để không mất thêm thời gian, tiền của và sức lực vì rắc rối pháp lý! Đặt lịch tư vấn với Luật sư hôm nay – chỉ một khoản phí nhỏ mang lại giá trị lớn: giải pháp nhanh, lợi ích tối ưu. Hoàn phí nếu chọn gói trọn gói khi thuê luật sư sau thanh toán. Thanh toán và đặt lịch ngay!
Quy trình hoãn phiên tòa dân sự
3.1. Yêu cầu hoãn phiên tòa
Trong tố tụng dân sự, việc hoãn phiên tòa là cần thiết khi có lý do khách quan, chính đáng, nhằm đảm bảo quyền tham gia tố tụng đầy đủ của các bên:
- Đương sự, người đại diện hoặc luật sư có thể nộp đơn yêu cầu hoãn phiên tòa nếu không thể tham dự đúng thời gian ấn định.
- Đơn phải nêu rõ lý do hoãn như: bệnh tật, sự kiện bất khả kháng, phát hiện chứng cứ mới, cần thời gian chuẩn bị…
- Kèm theo chứng cứ chứng minh lý do yêu cầu, ví dụ: giấy khám bệnh, xác nhận từ cơ quan có thẩm quyền, bản sao tài liệu cần bổ sung…
Việc hoãn phiên tòa không được lạm dụng, và Tòa án có quyền từ chối nếu lý do không hợp lệ.
3.2. Quyết định của tòa án
Sau khi nhận được yêu cầu hoãn, Tòa án sẽ xem xét và ra quyết định trên cơ sở đánh giá tính hợp pháp và cần thiết của yêu cầu:
- Căn cứ pháp lý: Điều 233 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, cho phép hoãn phiên tòa khi có lý do chính đáng hoặc cần thay đổi người tiến hành tố tụng, người giám định, phiên dịch, người làm chứng…
- Quyết định hoãn phiên tòa được lập bằng văn bản và gửi đến các đương sự, luật sư và những người liên quan ít nhất 1–2 ngày trước ngày xét xử (trừ trường hợp bất khả kháng).
- Việc hoãn phiên tòa không làm mất hiệu lực tố tụng của các văn bản trước đó, nhưng dừng mọi hoạt động tố tụng tại phiên xét xử cũ.
3.3. Triệu tập phiên tòa mới
Sau khi hoãn phiên tòa, Tòa án cần nhanh chóng ấn định lịch xét xử mới để đảm bảo tiến độ giải quyết vụ án:
- Tòa án ra quyết định triệu tập phiên tòa mới, trong đó ghi rõ thời gian, địa điểm và hình thức xét xử (trực tiếp hoặc trực tuyến nếu đủ điều kiện).
- Các đương sự được thông báo đầy đủ để chuẩn bị, đảm bảo quyền tranh tụng công bằng.
- Thời gian hoãn thường không kéo dài quá 30 ngày, trừ trường hợp đặc biệt cần điều tra bổ sung hoặc có yếu tố nước ngoài.
Theo Tòa án Nhân dân Tối cao (2024), có tới 30% phiên tòa bị hoãn được mở lại trong vòng 30 ngày, cho thấy việc hoãn thường mang tính kỹ thuật hơn là trì hoãn cố ý.
Hoãn phiên tòa phúc thẩm dân sự
4.1. Đặc điểm của phiên tòa phúc thẩm
- Phiên tòa phúc thẩm là giai đoạn xét xử lại vụ án dân sự đã có bản án sơ thẩm, khi có kháng cáo của đương sự hoặc kháng nghị của Viện kiểm sát.
- Phiên tòa phúc thẩm chỉ xem xét những phần bị kháng cáo hoặc kháng nghị, không xét lại toàn bộ vụ án nếu không có yêu cầu.
- Cơ sở pháp lý: Điều 295 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.
4.2. Các trường hợp hoãn phiên tòa phúc thẩm
Tòa án có thể ra quyết định hoãn phiên tòa phúc thẩm trong các trường hợp sau:
- Vắng mặt hợp lệ của người kháng cáo, người bị kháng cáo, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan nếu chưa được triệu tập hợp lệ lần đầu hoặc có lý do chính đáng.
- Cần giám định bổ sung, định giá lại tài sản, hoặc thu thập thêm chứng cứ quan trọng chưa có trong hồ sơ vụ án.
- Tình trạng thay đổi người tiến hành tố tụng, người giám định, người phiên dịch, hoặc cần triệu tập thêm người làm chứng để đảm bảo việc xét xử khách quan.
- Một số trường hợp do yêu cầu của đương sự được Tòa án chấp nhận hợp lý.
4.3. Quy trình và hậu quả
- Việc hoãn phiên tòa được thực hiện theo trình tự:
- Tòa án ra quyết định hoãn phiên tòa, ghi rõ lý do, căn cứ pháp lý, thời điểm mở lại phiên tòa.
- Thông báo quyết định hoãn phải được gửi cho các đương sự, luật sư và kiểm sát viên liên quan.
- Hậu quả pháp lý của việc hoãn phiên tòa:
- Có thể kéo dài thời gian giải quyết vụ án, làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của các bên.
- Trong một số trường hợp, hoãn phiên tòa có thể ảnh hưởng đến thời hiệu hoặc thời hạn kháng nghị giám đốc thẩm, nếu vụ việc kéo dài không có lý do chính đáng.
- Theo số liệu từ Tòa án Nhân dân Tối cao (2024), có khoảng 20% phiên tòa phúc thẩm dân sự bị hoãn do thiếu tài liệu, chứng cứ cần bổ sung, cho thấy việc chuẩn bị kỹ hồ sơ là yếu tố then chốt để tránh kéo dài tố tụng.
>>> Nhanh tay đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi để được giải đáp mọi thắc mắc pháp lý, đảm bảo quyền lợi và sự an tâm cho bạn!
Được hoãn phiên tòa dân sự mấy lần?
5.1. Quy định về số lần hoãn
Theo Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, không có quy định cứng về số lần được hoãn phiên tòa, tuy nhiên việc hoãn chỉ được chấp nhận khi có lý do chính đáng và được Tòa án xem xét, chấp thuận từng lần cụ thể.
Một số lý do phổ biến được coi là hợp lý gồm: bệnh tật, có việc đột xuất không thể tham gia, cần thêm thời gian thu thập chứng cứ, hoặc người tham gia tố tụng hợp pháp bị thay đổi.
5.2. Lưu ý khi yêu cầu hoãn nhiều lần
Việc yêu cầu hoãn phiên tòa nhiều lần cần hết sức thận trọng:
- Mặc dù luật không giới hạn, Tòa án có thể từ chối yêu cầu nếu lý do không thuyết phục hoặc bị lặp lại.
- Việc hoãn kéo dài có thể làm ảnh hưởng đến tiến độ xét xử, làm mất lợi thế chứng cứ hoặc gây bất lợi cho các bên liên quan.
- Người yêu cầu hoãn nên chuẩn bị văn bản, tài liệu y tế hoặc công văn có xác nhận, làm căn cứ chứng minh lý do là chính đáng.
5.3. Hậu quả của hoãn nhiều lần
Nếu đương sự vắng mặt nhiều lần mà không có lý do chính đáng, có thể dẫn đến hậu quả pháp lý:
- Tòa án có thể đình chỉ giải quyết vụ án theo Điều 217 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, nếu là nguyên đơn vắng mặt hai lần liên tiếp mà không có lý do chính đáng.
- Gia tăng chi phí tố tụng, kéo dài thời gian giải quyết, ảnh hưởng đến quyền lợi các bên.
- Theo Bộ Tư pháp (2024), có tới 15% vụ án dân sự bị đình chỉ do đương sự vắng mặt nhiều lần mà không có lý do hợp lý, cho thấy đây là một nguyên nhân đáng lo ngại trong thực tiễn tố tụng hiện nay.
Lợi ích khi tư vấn luật sư về hoãn phiên tòa
Đảm bảo tuân thủ pháp luật Luật sư sẽ hướng dẫn đương sự soạn thảo đơn yêu cầu hoãn phiên tòa đúng trình tự, hình thức và căn cứ theo quy định của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015. Đồng thời, luật sư cũng hỗ trợ đương sự phản đối hoặc xử lý các tình huống phiên tòa bị hoãn gây bất lợi.
Tiết kiệm thời gian và chi phí Nhờ sự hỗ trợ của luật sư, đương sự có thể chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và lý do hoãn hợp lý, hợp pháp, từ đó tránh việc vụ án bị kéo dài không cần thiết hoặc bị đình chỉ do thiếu căn cứ. Điều này giúp tiết kiệm chi phí đi lại, chuẩn bị tài liệu và giảm thiểu thiệt hại từ việc gián đoạn giải quyết tranh chấp.
Tăng cơ hội bảo vệ quyền lợi Luật sư sẽ xây dựng chiến lược pháp lý phù hợp cho từng trường hợp hoãn phiên tòa, đồng thời hỗ trợ thu thập bổ sung chứng cứ, chuẩn bị lập luận và tham gia phiên tòa mới một cách hiệu quả. Việc tận dụng thời gian hoãn để củng cố hồ sơ giúp nâng cao khả năng bảo vệ quyền lợi cho đương sự.
Số liệu thực tế: Theo khảo sát của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (2024), 80% đương sự có luật sư hỗ trợ đã đạt kết quả thuận lợi hơn trong quá trình xử lý việc hoãn phiên tòa.
>>> Đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi và trải nghiệm dịch vụ pháp lý uy tín, nơi mọi vấn đề của bạn sẽ được giải quyết hiệu quả và nhanh chóng!
Hoãn phiên tòa dân sự là một biện pháp pháp lý quan trọng để đảm bảo quyền lợi của các bên, nhưng cần được thực hiện đúng quy trình và có lý do chính đáng. Để tránh rủi ro pháp lý và tối ưu hóa quyền lợi khi hoãn phiên tòa, hãy đặt lịch tư vấn tại Tổng đài tư vấn để được các luật sư hỗ trợ chuyên sâu và đưa ra giải pháp phù hợp.
